Preventief of curatief?
Onlangs was ik bij een liefhebber op bezoek. Er stond een oude afspraak die steeds weer uitgesteld was geworden. We wisselden van gedachten over diverse zaken die in de duivensport spelen. Uiteindelijk kwam het gesprek ook op de ‘begeleiding van de veearts'.
Ik hoor het nog wel vaker dat liefhebbers tegen me zeggen dat ze eigenlijk nooit naar de veearts gaan, maar dat helemaal te zonder ook eigenlijk nauwelijks nog kan.
Dat laatste valt eigenlijk best wel mee. Laten we zo zeggen het hangt er van af wat men bij een ‘veearts' zoekt. Ik denk namelijk dat de gemiddelde veearts weinig met duiven op heeft, of het zou moeten zijn dat hij of zij best bereid is een poedertje uit te vullen voor de klacht waaraan de liefhebber denkt dat zijn duiven lijden. Nee, om die reden hoeft men geen veearts te bezoeken. Met het internet en andere kanalen is aan dat soort zaken tegenwoordig desgewenst ook wel elders te komen.
Maar ik denk ook dat de insteek verkeerd is van degenen die het hebben over ‘de veearts'. De diergeneeskunde heeft immers ook niet stil gestaan. Ook in dit vakgebied is veel differentiatie gekomen. Veeartsen van deze tijd houden zich toch vooral inderdaad met het vee bezig. En gezelschapsdierendierenartsen houden zich vooral met honden, katten , konijnen en cavia's en dergelijke bezig. De kans dat men hieronder een arts vindt die meer affiniteit met de duif als dier heeft is groter. Maar net zoals de diergeneeskunde zich verder ontwikkeld heeft, is ook de duivensport niet stil blijven staan. Ik zie de hedendaagse duivensport dan ook als een topsport. Gelukkig zijn er dan ook artsen die zich vooral toegelegd hebben op de begeleiding van de duivensport. De liefhebber waar ik op bezoek was doelde hier natuurlijk ook op.
Maar zelfs binnen de groep van duivenartsen valt nog een onderverdeling te maken. Het gros van de duivenartsen zijn toch vooral mannen en vrouwen die afkomstig zijn uit de reguliere geneeskunde. Dat wil zeggen dat ze vooral gespitst zijn op het behandelen van zieke duiven met medicijnen. Ik wil dat kwalificeren als ‘ziektezorg'. Daar is niets mis mee want als mensen met zieke duiven bij mij komen dan zal ik het zeker ook niet nalaten om deze duiven met medicijnen trachten te genezen. Maar ik zie dit niet als een eindstation maar eerder als een vertrekpunt. Het is belangrijk dat de duivenmelker er dan van doordrongen raakt dat de duiven niet meer in deze situatie gebracht moeten worden dat ze zo makkelijk ziek kunnen worden. Of, dat op zijn minst getracht zal worden dit zo veel mogelijk te voorkomen.
Om dit te bereiken probeer ik te benadrukken dat er werk aan de winkel is om te zorgen voor een preventieve gezondheidszorg. Alles wat gedaan kan worden om te voorkomen dat de duiven ziek worden dient niet nagelaten te worden. Tot deze preventieve gezondheidszorg reken ik ook de preventieve entingen tegen ziekten waartegen gevaccineerd kan worden. Maar ook het optimaliseren van het hokklimaat middels een optimalisering van de verluchting op het hok hoort hier toe. Verder past hierbij het advies om de weerstand van de duiven te optimaliseren als ook de voeding. Het is beter om met minder duiven te spelen die men optimaal verzorgd dan met een grote ploeg duiven die men vanwege de kosten niet optimaal kan verzorgen. Dat laatste keert zich immers uiteindelijk toch tegen de liefhebber.
Het najaar is het moment om te beginnen met een preventieve aanpak die een solide basis kan helpen leggen voor het nieuwe seizoen. Allereerst dient een heldere selectie plaats te vinden. Durven selecteren is ook een van de belangrijkere aspecten van de duivensport.
Het najaar is een seizoen waarin enerzijds door de liefhebbers het gebruik van medicatie wordt afgezworen, omdat er geen wedvluchten meer zijn, maar anderzijds natuurlijk ook om de duiven goed door de rui te helpen. Ik mag hopen dat U de duiven hierin goed heb begeleid. Dat wil zeggen dat de lever ondersteund om zijn zware taak bij de vorming van het nieuwe verenkleed goed te kunnen volbrengen. Methionine, Lysine en Choline houdende dranken zoals Sedochol, Biochol of Bonichol zijn dan gewenst. De zwavelhoudende aminozuren zijn in deze periode heel belangrijk. Zelf gebruik en adviseer ik een goede duiventhee om het lichaam te helpen reinigen.
Zoals gezegd kan men beter minder duiven aanhouden die men goed verzorgt dan teveel duiven aanhouden die men niet meer optimaal kan verzorgen. Niet alleen Bonyfarma maar ook firma's als DHP of Backs en andere hebben als uitgangspunt de natuurlijke krachten van de duiven zo veel mogelijk te ondersteunen. Er komen gelukkig steeds meer firma's met op elkaar afgestemde ondersteuning om een solide basis te leggen in deze periode. Ten einde de bomen in het bos zichtbaar te houden heeft Bonyfarma het Basispakket op de markt gebracht waarmee aan deze ondersteuning met een minimum aan producten vorm te geven is.
De komende beurzen zijn een bezoek waard al was het alleen al maar om eens met een andere bril rond te lopen en de ogen bij de diverse stands open te houden voor producten die de gezondheid ondersteunen in plaats van ziekten bestrijden.
Het is zonder meer goed dat er geneesmiddelen zijn die bij ziekte kunnen worden toegepast, maar we moeten af van die afwachtende mentaliteit die ons in slaap sust door gewoon af te wachten totdat de duiven ziek zijn alvorens iets ondernomen wordt. Niet alleen gooit men zo de eigen ruiten in, men vormt ook een bron van ellende voor andere liefhebbers die zich wel de moeite getroosten om de duiven in optimale gezondheid en conditie aan de start te brengen. Door collectief preventief te handelen kunnen we mogelijk de infectiedruk in de reismanden al helpen verlagen, zodat de ellende met de achterblijvende duiven op veel hokken zoals dit jaar het geval was niet nog eens optreedt.
Belangrijk bij de preventieve aanpak is daarbij wel dat men doordacht te werk gaat. Zoals gezegd vormt vaccineren tegen ziekten waar men tegen kan vaccineren hierbij een onderdeel.
In de praktijk hebben de diverse verzurende dranken zich bewezen al dan niet in combinatie met probiotica en goed voer. De oude uitspraak dat de dood in de darmen schuilt is nog steeds correct. Duiven kunnen beschouwd worden als dragers van de meest uiteenlopende ziektekiemen. Veel liefhebbers bezoeken mij met de vraag om een stevige antibioticumkuur tegen onder andere Streptokokken, Staphylococcen of E. Coli. Stuk voor stuk bacteriën waarvanj men niet de illusie moet hebben dat men deze met een flinke antibioticum kuur wel even kan verwijderen. Nee het tegendeel is waar. Door frequent medicijnen tegen deze bacteriën te geven selecteert men alleen maar de sterkere exemplaren uit, waardoor niet alleen steeds zwaardere middelen zouden moeten worden ingezet, om alsnog het beoogde doel te bereiken. Daarbij komt dan ook nog eens het gegeven dat men dat doel nooit zal bereiken simpelweg omdat het water naar de zee dragen is. Die frequente antibiotica giften zorgen er ook nog eens voor dat de gezonde darmflora vernietigd wordt en de balans in de darmen wordt verstoord. Per saldo boert men achteruit en maakt men de duiven gevoeliger voor infecties die de duiven zonder al deze antibiotica makkelijk zelf hadden kunnen overwinnen. Per saldo worden de duiven afhankelijk van het gebruik van medicijnen. En dat is wat de afgelopen 40 jaar in de hand gewerkt is. Natuurlijk zijn het niet alleen de antibiotica de schuld van de toename van de ziekten die we de afgelopen pakweg 15 jaar zien. Immers in geval van ziekte is het goed dat ze er zijn. Maar oneigenlijk en overmatig gebruik is iets geheel anders. Veranderende milieuomstandigheden en verschraling van de voedingsmiddelen hebben wel degelijk ook hun steentje bijgedragen aan de gevoeligheid van duiven voor ziekten. Al met al is het een complex geheel.
Als U echter uw ogen openhoudt dan kunt U zien dat er diverse liefhebbers zijn die ondanks deze moeilijke omstandigheden goed blijven presteren. Menigeen van hen heb ik leren kennen als consequente liefhebbers die niet met de medicijnpot kwistig rond gaan, maar die een daarentegen goed selecteren, zorgen voor een goede verluchting op hun hok en daarnaast kort bij de natuur blijven. Vakmensen. Dat is het geheim van deze liefhebbers. Voor menigeen is het echter aangenamer om te zeggen dat deze liefhebbers geheime potjes hebben dan in de spiegel te kijken en toe te geven dat men het zelf eigenlijk te veel aan het toeval wenst over te laten en te vaak opportunistisch handelt.
Zijn er dan geen geheime potjes? Er bestaan zeker middelen die de duiven kunnen helpen om beter te presteren. Daarmee wordt dan absoluut geen doping bedoeld.
Pas als voldaan is aan de eerste twee peilers van de duivensportbegeleiding, namelijk het elimineren van ziekten en vervolgens het optimaliseren van de afweer zodat men de duiven niet langer verslaafd laat zijn aan de medicatie, dan is het mogelijk om de duiven verder te helpen opbouwen voor de vluchten.
Men kan het vergelijken met de wielersport. De tijd dat men voor een wedstrijd alleen maar macaroni of zo at is al lang voorbij. Nee ik doel niet op al die verhalen over EPO en andere dopingmiddelen die het imago van de wielersport de laatste jaren zwaar hebben bezoedeld. Ik doel op de sportbegeleiding middels het optimaliseren van de lichaamsfuncties die de integere ploegen trachten na te streven. Supplementen die hongerklop en dergelijke tijdens de ritten moeten voorkomen. Net zoals er in de wielersport ploegen of individuen zullen zijn en blijven die opnieuw zullen trachten de dopingcontroles te omzeilen of te slim af te zijn, zullen van dat soort zondaars zeker ook figuren rondlopen in onze sport. Dat is van alle tijden. Maar daar doel ik hier niet op. Dat is een probleem wat op een andere plek besproken moet worden.
Waar ik op doel is het optimaliseren van de begeleiding van de duiven op een dergelijke manier dat ze ten tijde van de vluchten optimaal kunnen presteren, zonder toevlucht te moeten zoeken naar middelen die als doping gekwalificeerd zouden kunnen worden. Doping is in mijn beleving het verstrekken van middelen die op termijn het lichaam van het individu slopen doordat ze de homeostase en de gezondheid permanent beschadigen. Kortom ronduit ongewenst.
Sportbegeleiding beoogt juist het tegendeel. Namelijk er voor te zorgen dat het lichaam optimaal ondersteunt wordt, zodat het de (zware) prestaties die gevraagd worden kan volbrengen.
Maar de duivensport zou de duivensport niet zijn als er geen liefhebbers, die het fundament dat hier voor nodig is willen overslaan. Deze liefhebbers zien die sportbegeleiding als een soort van ‘pil' die men moet geven om een prestatie als het ware te kunnen kopen. Maar zo werkt dat natuurlijk niet. Als de basis niet goed is werken de middelen die bedoeld zijn om de puntjes op de í' te zetten ook niet natuurlijk.
Bovenstaande vanzelfsprekendheden kun je als volgt samenvatten:
1. Begeleiding van de duivensport gaat veel verder dan alleen maar wat poedertjes en pilletjes tegen ziekten. Dat is zuivere ziektezorg te noemen.
2. Men dient na genezing van acute ziekten middels preventieve gezondheidszorg te voorkomen dat men weer in dezelfde val trapt.
Middels preventieve gezondheidszorg dient voorkomen te worden dat men weer over moet gaan tot ziektezorg. Alleen zo kan men een solide basis leggen voor een optimaal functioneren.
3. Zodra de afweer en de gezondheid van de duiven optimaal is kan men effect verwachten van ondersteunende middelen die de duiven in topvorm helpen brengen waardoor ze de gevraagde prestaties kunnen leveren.
Succes,